domenica 12 giugno 2011

Il dialetto riolese: "Su fillu spedritziau"

Traduzione in dialetto riolese della parabola di Gesu “Il figliol prodigo” (Luca 15,11-32)
a cura di Benedetto Sulas


(figliol prodigo - A. Durer)

Ũ  òmini tenìada du fìllusu. Su fillu pittiu adi nãu a su babbu: Babbu, zaimì sa patti de su bẽi chi mi tòccada. E issu ddis adi divìdiu is còsasa.
Appùstisi de ũa parigh’e diisi, su fillu pittiu, arragottu tottu, ch’esti andau a ũa bidda attesu e innì adi spédriu su bẽi bivendi chentz’e frẽu panù̃.
Candu ch’ìada ispèndiu tottu esti arribbada ũa caristia manna mẽ ĩ cussa bidda e issu adi incumintzau a essi ĩ s’abbisonzu.
Issàrasa esti andau a fai su tzaraccu de ũ òmini de cussu logu, chi dd’adi mandau ĩ campànnia a paschi pròccusu.
Si cherìada satzai cũ sa carrubba chi pappànta is pròccusu, ma no ‘ndi ddi zadia nèmusu.
Issàrasa esti torrau ĩ sei e adi nãu: Cantu tzaràccusu de babbu tèinti pãi ĩ abbundàntzia e invètzisi deu innoga seu morendi de fàmini! Mi nd’app’a pesai e app’a andai a innui esti babbu e dd’app’a nãi: O babbu appu peccau contr’a su sellu e contr’a tia, no seu pru dìnniu de essi tzerriau fillu tuu. Trattamì comment’e ũ tzaraccu cosa tua.
Esti partiu e s’esti agghiau a innui fìada su babbu.  Candu fìada ancora attesu, su babbu dd’adi biu arribendi, nd’adi tentu làstima e esti curtu a dd’attoppai, dd’adi impressau e dd’adi basau.
Su fillu dd’adi nãu: Babbu, appu peccau contr’a su sellu e contr’a tia, no seu pru dìnniu de essi tzerriau fillu tuu. Ma su babbu adi nãu a i tzaràccusu: Ajò moveisìdda, bettei sa tenuta  pru bella e besteideddu, poneideddi s’aneddu ĩ su póddighi e poneideddi is crappìttasa. Bettei su vittellu pru grassu, boccheideddu, pappàusu e fadeu festa, ca puita custu fillu miu fia mottu e esti torrau ĩ vida, si fia pédriu e dd’éusu agattau.
E anti incummintzau a fai festa.
Su fillu mannu fìada ĩ campànnia. Candu fia torrendi e fìada accant’e ‘omu, adi intèndiu i sõusu e i bàllusu: adi tzerriau ũ tzaraccu e dd’adi pragontau itta fìada tottu cussa festa. Su tzaraccu dd’adi nãu: Esti torrau frai tuu e babbu tuu adi fattu bocchì su vitellu pru grassu, ca puita esti torrau sãu e chentz’e tenni dannu. Issu s’esti arrannegau e no cherìada intrai.
Su babbu, issàrasa, esti bessiu a ddu pregai. Ma issu adi arraspostu a su babbu: Alla, deu t’appu fattu su tzaraccu ũ muntõi de ànnusu e t’appu sémpiri post’ĩ menti e tui no m’asi mai zau ũ crabittu po fai festa cũ is ammigu mìusu. Ma immõi ca esti torrau custu fillu tuu, chi si ‘nch’esti pappau su bẽi cũ i bagàssasa, po issu asi bocchiu su vitellu pru grassu.
Dd’adi arraspostu su babbu: Fillu, tui sesi sémpiri cũ immi e tottu su chi tenzu esti de tei; ma tòccada a fai festa e essi allìrgusu, ca puita custu fradi tuu fiada mottu e esti torrau ĩ vida, si fìada pédriu e dd’éusu agattau.

NOTE
- Sono presenti aferesi, sincopi e apocopi.
- Si usa “fradi” o “frai”.
- Non ho trovato in Riolese un eufemismo per tradurre “prostitute”; qualcuno usa “femmiasa màbasa”, ma la parafrasi è ambigua. Per questo ho usato il termine proprio “bagàssasa”.

Traduzione a cura di Benedetto Sulas - Tutti i diritti riservati

Nessun commento:

Posta un commento