giovedì 1 ottobre 2015

Antica "pregadoria": IS PARAULA' MANNASA ( ĩ arrioresu)

"Is paràula' mànnasa" e' un'antica preghiera-scongiuro che fa parte della tradizione orale conosciuta in tutta la Sardegna. 
Essa deriva da una novella popolare diffusa in Europa: la novella de Is paràulas bonas de Santu Martinu, il santo originario della Gallia che fu vescovo di Tours nel IV secolo. La versione riolese del racconto, tuttavia, non fa alcun riferimento a San Martino.
Si narra infatti che il diavolo, un giorno, andò da una famiglia molto povera a cui offerse molto denaro, dicendo che sarebbe tornato all'improvviso e al suo ritorno avrebbe chiesto al capo famiglia "Is paràula' mànnasa". Se non le avesse sapute avrebbe preteso la restituzione dei soldi.
Il capo famiglia girò in lungo e in largo per impararle, finché non ci riuscì. Quando il diavolo si ripresentò e lo interrogò, egli recitò correttamente le "paràulas" richieste. Con la risposta alla tredicisima e ultima domanda il capo famiglia vinse la sfida e scacciò il diavolo.
Questa "pregadoria" generalmente veniva recitata dalle donne (insieme al rosario) in occasione di temporali, quando mancava la luce e si stava davanti  al camino che in quel momento rappresentava l'unica fonte luminosa.  
Is paràula' mànnasa (parole magiche) per essere efficaci dovevano essere recitate nel giusto ordine e senza alcun errore.



IS PARAULA MANNASA ( ĩ arrioresu)


- Paràula manna mi ‘nd’asi a nãi ũa
- E’ pru’ forti su soi chi no sa lũa. 

- Paràula manna mi ‘nd’asi a nãi dùasa
- I duas taba’ de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’asi a nãi tresi 
- Is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi cuattru 
- Is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba’ de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi cincu 
- I cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi sesi 
- I ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi setti 
- I setti dollòrisi, i ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi ottu
- Is ottu gòsusu, i setti dollòrisi, i ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi nõi 
- I nõi coru' de anghiusu, is ottu gòsusu, i setti dollòrisi, i ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi deghi
- I deghi cumandamèntusu, i nõi coru' de anghiusu, is ottu gòsusu, i setti dollòrisi, i ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi undighi 
- Is undighimila virzinisi, i deghi cumandamèntusu, i nõi coru' de anghiusu, is ottu gòsusu, i setti dollòrisi, i ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi doighi 
- I doighi apostulusu, is undighimila virzinisi, i deghi cumandamèntusu, i nõi coru' de anghiusu, is ottu gòsusu, i setti dollòrisi, i ses’ candròbusu, i cincu liàgasa, is cuattru evanzelìstasa, is tre’ Marìasa, i duas taba' de Mosè, ca Zesu Cristu esti andau a pei' ĩ terra ‘e Zerusalemi nendi Babbu, Fillu e Spiridu Santu ame’. 

- Paràula manna mi ‘nd’as’a nãi tréighi 
- Sa de tréighi no e’ de lèi, s’arimigu infernalli s’inch’andi’ de mei. 



Note
- "s’arimigu infernalli" il diavolo 
- "candrobu" deriva dal cat. candelobra  



Ringraziamenti: 
ad Angioletta Melis  per la trascrizione de "Is paraula' mànnasa" così come recitate in dialetto riolese.



Nessun commento:

Posta un commento